Η ΝΟΜΙΚΗ ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΖΩΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Νόμος και ζώα Ζώα στην έρευνα

Αρχές που διέπουν τη χρήση ζώων στην πειραματική ή οποιαδήποτε άλλη επιστημονική διαδικασία.

“Διαδικασία: κάθε χρήση ζώου, επιθετική ή μη, για πειραματικούς ή άλλους επιστημονικούς σκοπούς, με γνωστά ή άγνωστα αποτελέσματα, ή εκπαιδευτικούς σκοπούς, που ενδέχεται να προκαλέσουν στο ζώο πόνο, ταλαιπωρία, αγωνία ή μόνιμη βλάβη ίση ή μεγαλύτερη από εκείνη που προκαλεί η εισαγωγή βελόνας σύμφωνα με την ορθή κτηνιατρική πρακτική. Περιλαμβάνει κάθε δράση με σκοπό ή πιθανότητα να οδηγήσει στη γέννηση ή επώαση ζώου ή στη δημιουργία και διατήρηση νέας γενετικά τροποποιημένης κατηγορίας ζώων υπό αυτές τις προϋποθέσεις, αλλά εξαιρείται η θανάτωση των ζώων αποκλειστικά για τη χρήση των οργάνων ή των ιστών τους.”

άρθρο 3 περ. (1) της Οδηγίας 2010/63/ΕΚ. 

Οι Russell και Burch, στο βιβλίο τους με τίτλο “ The Principles of Humane Experimental Technique”, που δημοσιεύτηκε το 1959, εισήγαγαν  τους όρους αντικατάσταση, μείωση και βελτίωση, οι οποίοι στη συνέχεια έγιναν γνωστοί ως “εναλλακτικές λύσεις” ή “εναλλακτικές μέθοδοι” για την ελαχιστοποίηση της πιθανότητας πόνου και οδύνης των ζώων όταν χρησιμοποιούνται στην έρευνα ή την εκπαίδευση. Στο επίκεντρο των ορισμών των Russell και Burch βρίσκονται 2 έννοιες που χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά από τις Αρχές: η απανθρωπιά και το αντίθετό της, η ανθρωπιά. Η ανθρωπιά είναι ο απώτερος στόχος των 3R, ωστόσο, η έννοια της απανθρωπιάς είναι στην πραγματικότητα πιο θεμελιώδης, καθώς τα 3R επιδιώκουν να επιτύχουν την ανθρωπιά μειώνοντας και, όταν είναι δυνατόν, εξαλείφοντας την απανθρωπιά. Οι  βασικές αρχές για την προστασία των πειραματόζωων που επιδιώκουμε παγκοσμίως να εφαρμοστούν, γνωστές και ως “3R’s” είναι οι εξής:

  • Η αρχή της αντικατάστασης (Replacement) των πειραματόζωων με άλλες μεθόδους όσο είναι δυνατό. Μία διαδικασία δε χρησιμοποιείται όταν μπορεί να προσφύγει κανείς λογικά και πρακτικά σε μία άλλη επιστημονικά αποδεκτή μέθοδο, που να μην απαιτεί τη χρησιμοποίηση ζώου. 
  • H αρχή της μείωσης (Reduction) χρήσης πειραματόζωων όπου είναι εφικτό. Οι χρήστες υποχρεούνται δηλαδή να μειώνουν στο ελάχιστο δυνατό τον αριθμό των ζώων που χρησιμοποιούνται σε πρωτόκολλα, χωρίς να διακυβεύονται οι σκοποί του εκάστοτε πρωτοκόλλου. 
  • Τέλος, η αρχή της βελτίωσης (Refinement) των συνθηκών διαβίωσης των ζώων που χρησιμοποιούνται στην έρευνα αλλά και μετά από αυτήν. Οι εκτροφείς, οι προμηθευτές και οι χρήστες υποχρεούνται να βελτιώνουν την εκτροφή, την παροχή στέγης και της φροντίδας των ζώων, καθώς και τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται σε διαδικασίες, έτσι ώστε να εξαλείφεται ή να μειώνεται στο ελάχιστο κάθε πιθανός πόνος, ταλαιπωρία, αγωνία ή μόνιμη βλάβη των ζώων. Σε κάθε ζώο που χρησιμοποιείται ή που προορίζεται να χρησιμοποιηθεί σε διαδικασία πρέπει να παρέχεται διαμονή, κατάλληλο περιβάλλον, ορισμένη ελευθερία κίνησης, τροφή, νερό καθώς επίσης και κατάλληλες φροντίδες για την υγεία και την καλή του διαβίωση. Οποιοσδήποτε περιορισμός που επιβάλλεται στη δυνατότητα ικανοποίησης των φυσιολογικών και ηθολογικών του αναγκών πρέπει να περιορίζεται στο ελάχιστο. Οι συνθήκες κάτω από τις οποίες ένα ζώο εκτρέφεται, διαβιεί ή χρησιμοποιείται, αποτελούν αντικείμενο καθημερινού ελέγχου

άρθρα 5,6,7 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την προστασία των σπονδυλωτών ζώων που χρησιμοποιούνται για πειραματικούς και άλλους επιστημονικούς σκοπούς, άρθρο 3 του Π.Δ. 56/2013 και άρθρο 4 της Οδηγίας 2010/63/ΕΕ.

Το επίκεντρο των 3R είναι η εξάλειψη ή η ελαχιστοποίηση των σημαντικά οδυνηρών εμπειριών στα πειραματόζωα. Υπάγουν τις διάφορες δυσάρεστες ψυχικές καταστάσεις που βιώνουν τα ζώα στην γενική έννοια της δυσφορίας. Κάθε μείωση της οδύνης ή της απανθρωπιάς είναι αναγκαστικά μια ισοδύναμη αύξηση της ανθρωπιάς. Καθώς η οδύνη ή η απανθρωπιά μειώνεται όλο και περισσότερο, μια πειραματική διαδικασία ή ένα είδος έρευνας σε ζώα γίνεται όλο και πιο ανθρώπινο. Οι Russell και Burch φαίνεται να δηλώνουν ότι όταν η αγωνία ή η απανθρωπιά απουσιάζουν εντελώς, τα ζώα δεν αντιμετωπίζονται απάνθρωπα, αλλά ανθρώπινα. 

Εναλλακτικές μέθοδοι: 

Α. Τεχνικές in silico που περιλαμβάνουν τη διενέργεια βιολογικών πειραμάτων εξ ολοκλήρου από ηλεκτρονικό υπολογιστή.

Β. Τεχνικές in vitro δηλαδή χρήση καλλιεργειών κυττάρων,ιστών και οργάνων.

Γ. Τεχνικές in vivo που περιλαμβάνουν τη διενέργεια πειραμάτων σε φυλογενετικά κατώτερους οργανισμούς.

https://www.dsanet.gr/apps/fekpdf/2013/A/106.PDF Προεδρικό Διάταγμα 56/2013

© COPYRIGHT 2023 DOGS VOICE - ΣΥΝΗΓΟΡΟΙ ΓΙΑ ΤΑ ΖΩΑ ΕΛΛΑΔΟΣ