Eίδη ζώων που χρησιμοποιούνται στην έρευνα
Ζώα που εκτρέφονται για χρήση στις διαδικασίες
Τα άρθρα 6 έως 10 του Π.Δ/τος 56/2013 περιέχουν διατάξεις σχετικές με τη χρήση ορισμένων ζώων σε διαδικασίες. Στο Παράρτημα 1 αναφέρονται ορισμένα είδη ζώων, η χρήση των οποίων στις διαδικασίες επιτρέπεται μόνο εφόσον έχουν εκτραφεί για το σκοπό αυτό. Τα είδη αυτά είναι: ποντίκι, αρουραίος, ινδικό χοιρίδιο, χάμστερ (χρυσόμαλλος και κινέζικος κρικητός), γερβίλος της Μογγολίας, κουνέλι, σκύλος, γάτα, βάτραχος, ζεβρόψαρο και όλα τα είδη πρωτευόντων πλην του ανθρώπου. Εκτιμάται ότι περισσότερα από τα μισά ζώα που εκτρέφονται για να αξιοποιηθούν στην έρευνα, θανατώνονται χωρίς να έχουν πράγματι χρησιμοποιηθεί σε πείραμα.
Πρωτεύοντα πλην του ανθρώπου
Πιο συγκεκριμένα για τα δείγματα πρωτευόντων πλην του ανθρώπου ισχύουν τα ακόλουθα: Δεν χρησιμοποιούνται στις διαδικασίες, με εξαίρεση τις παρακάτω διαδικασίες:
- βασική έρευνα
- αποφυγή, πρόληψη, διάγνωση ή θεραπεία ασθενειών, κακής κατάστασης υγείας ή άλλων ανωμαλιών, ή των επιπτώσεών τους σε ανθρώπους, ζώα ή φυτά
- για οποιονδήποτε από τους σκοπούς της περίπτωσης 2) ως προς την ανάπτυξη, παρασκευή ή δοκιμή της ποιότητας, αποτελεσματικότητας και ασφάλειας φαρμάκων, τροφίμων και ζωοτροφών, καθώς και άλλων ουσιών ή προϊόντων
Αναφορικά με τις περιπτώσεις (2) και (3) εφαρμόζονται για την αποφυγή, πρόληψη, διάγνωση ή θεραπεία κλινικών παθήσεων που προκαλούν σοβαρή αναπηρία ή που απειλούν δυνητικά τη ζωή του ανθρώπου.
- έρευνα με σκοπό την προστασία των ειδών,
Επιπλέον απαιτείται να υπάρχει έγγραφη επιστημονική τεκμηρίωση του χρήστη, η οποία έχει εγκριθεί από την επιτροπή αξιολόγησης των πρωτοκόλλων, ότι ο σκοπός της διαδικασίας δεν μπορεί να επιτευχθεί με τη χρήση ειδών άλλων εκτός από τα πρωτεύοντα πλην του ανθρώπου. Οι ανθρωποειδείς πίθηκοι δε χρησιμοποιούνται σε διαδικασίες (με την επιφύλαξη της εφαρμογής της ρήτρας διασφάλισης του άρθρου 49 παρ.2) .
Ζώα που έχουν συλληφθεί και απομακρυνθεί από την άγρια φύση
Στις διαδικασίες δεν χρησιμοποιούνται ζώα που αποσπώνται από το φυσικό τους περιβάλλον. Η αρμόδια περιφερειακή αρχή που χορηγεί την άδεια του πρωτοκόλλου δύναται να εγκρίνει εξαιρέσεις κατόπιν έγγραφης επιστημονικής τεκμηρίωσης του χρήστη ότι ο σκοπός της διαδικασίας δεν μπορεί να επιτευχθεί με τη χρήση ενός ζώου το οποίο έχει εκτραφεί για χρήση σε διαδικασίες.
Απειλούμενα είδη
Δείγματα από τα απειλούμενα είδη που παρατίθενται στο Παράρτημα A του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 338/97 του Συμβουλίου για την προστασία των ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας με τον έλεγχο του εμπορίου τους, που δεν έχουν γεννηθεί ή εκτραφεί σε συνθήκες αιχμαλωσίας ή έχουν αναπτυχθεί τεχνητώς, δε χρησιμοποιούνται στις διαδικασίες. Και εδώ αναγνωρίζονται συγκεκριμένοι σκοποί για τους οποίους μπορεί να γίνει εξαίρεση και πάντα ακολουθώντας τη διαδικασία της έγγραφης επιστημονικής τεκμηρίωσης προς χορήγηση άδειας, ότι ο σκοπός της διαδικασίας δεν μπορεί να επιτευχθεί διαφορετικά.
Αδέσποτα ζώα ή επανελθόντα στην ημιάγρια κατάσταση
Δε χρησιμοποιούνται στις διαδικασίες ζώα ήμερων ειδών αλλά αδέσποτα ούτε ζώα επανελθόντα στην άγρια κατάσταση. Και σε αυτήν την περίπτωση προβλέπονται εξαιρέσεις αντίστοιχες με τα όσα έχουν προαναφερθεί.