Μεταφορά Ζώων Συντροφιάς – Ταξίδι με Κατοικίδιο

Ως προς τη μεταφορά των ζώων συντροφιάς, αυτή κατηγοριοποιείται σε εγχώριες μετακινήσεις σε οδικά, σιδηροδρομικά και σταθερής τροχιάς μέσα μαζικής μεταφοράς, επιβατηγά πλοία και ταξί από τη μία και μετακινήσεις εμπορικού ή μη εμπορικού χαρακτήρα από την άλλη. 

Μετακινήσεις εντός Ελλάδος

Καταρχάς για τις μετακινήσεις εντός Ελλάδος, επιτρέπεται η μεταφορά μικρών ζώων συντροφιάς σε όλα τα οδικά, σιδηροδρομικά και σταθερής τροχιάς μέσα μαζικής μεταφοράς, καθώς και στα ταξί και στα επιβατηγά πλοία, εφόσον τα ζώα είναι τοποθετημένα σε ασφαλές κλουβί μεταφοράς και συνοδεύονται από τον ιδιοκτήτη ή τον κάτοχο τους. Αντίστοιχα, απαγορεύεται η μεταφορά ζώων συντροφιάς στον χώρο αποσκευών σε ΚΤΕΛ, τουριστικά και άλλου είδους λεωφορεία (η παράβαση αυτή τιμωρείται με πρόστιμο 1.000 ευρώ). Και στην περίπτωση υπεραστικών και ενδοκοινοτικών τακτικών και έκτακτων μεταφορών απαγορεύεται η μεταφορά των μικρών ζώων συντροφιάς στο χώρο των αποσκευών.  Απαραίτητη προϋπόθεση για όλες τις εγχώριες μετακινήσεις είναι να έχουν εμβολιαστεί τα ζώα κατά της λύσσας. Η σχετική παράβαση τιμωρείται με πρόστιμο 500 ευρώ ανά ζώο. Ακόμη, ο ιδιοκτήτης του ζώου οφείλει πάντα να φέρει μαζί του το ατομικό βιβλιάριο υγείας του ζώου ή διαβατήριο ή τα ανάλογα πιστοποιητικά καλής υγείας και εμβολιασμού του. 

Το νομικό πλαίσιο διαφοροποιείται λίγο όσον αφορά τα επιβατηγά πλοία, τα οποία υποχρεούνται να διαθέτουν κλωβούς διαφόρων μεγεθών, για την παραμονή μεγαλόσωμων ζώων συντροφιάς. Οι κλωβοί τοποθετούνται σε πρόσφορο κατά την κρίση του πλοιάρχου χώρο, κατά το δυνατό προφυλαγμένο από ακραίες καιρικές συνθήκες. Τα μεγαλόσωμα ζώα συντροφιάς οφείλουν να μένουν στους κλωβούς καθόλην τη διάρκεια του ταξιδιού ενώ τα μικρόσωμα εφόσον μεταφέρονται σε ειδικούς κλωβούς μπορούν να παραμένουν στους κλειστούς χώρους των επιβατών. 

• Ν. 4830/2021 άρθρα 17 και 18. Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 10, ως μικρό ζώο συντροφιάς θεωρείται αυτό που το βάρος του δεν υπερβαίνει τα 10 κιλά. 
• Π.Δ. 44/2011 Κανονισμός Ενδιαιτήσεως και καθορισμού αριθμού επιβατών των επιβατηγών πλοίων

Μη Εμπορικού Χαρακτήρα Μετακινήσεις 

Οι μη εμπορικού χαρακτήρα μετακινήσεις ζώων συντροφιάς διέπονται από τον Κανονισμό 576/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλιου και ως τέτοιες νοούνται οι μετακινήσεις από ένα κράτος μέλος σε έτερο κράτος μέλος ή έδαφος ή τρίτη χώρα οι οποίες δεν αποσκοπούν στην πώληση ή στη μεταβίβαση της κυριότητας του ζώου συντροφιάς.

Ο Κανονισμός θεσπίζει τους υγειονομικούς όρους που εφαρμόζονται σε τέτοιου είδους μετακινήσεις ζώων συντροφιάς, καθώς και τους κανόνες για τους ελέγχους συμμόρφωσης αυτών των μετακινήσεων. Σκοπός είναι να διαφυλαχθεί τόσο η υγεία των ζώων και η δημόσια υγεία, όσο και το περιβάλλον και η βιοποικιλότητα. Ο μέγιστος αριθμός των ζώων συντροφιάς και συγκεκριμένα γάτα, σκύλος και νυφίτσα, τα οποία μπορούν να συνοδεύουν τον ιδιοκτήτη ή εξουσιοδοτημένο πρόσωπο κατά τη διάρκεια μιας μη εμπορικής μετακίνησης δεν υπερβαίνει τα 5. Εξαιρετικά, μπορεί ο αριθμός να είναι άνω των 5 εάν τα ζώα έχουν ηλικία άνω των 6 μηνών και εφόσον μετακινούνται για να συμμετάσχουν σε διαγωνισμούς, επιδείξεις ή αθλητικές εκδηλώσεις, καθώς και για την εκπαίδευση για συμμετοχή σε τέτοιου είδους εκδηλώσεις. Τέλος, απαραίτητοι όροι για τη μετακίνηση μη εμπορικού χαρακτήρα είναι τα ζώα να φέρουν σήμανση (microchip), να είναι εμβολιασμένα κατά της λύσσας, πληρούν τις προϋποθέσεις των προληπτικών υγειονομικών μέτρων για νόσους ή μολύνσεις εκτός από τη λύσσα που θεσπίζονται δυνάμει του άρθρου 19 του Κανονισμού και να συνοδεύονται από έγγραφο αναγνώρισης το οποίο έχει συμπληρωθεί και εκδοθεί δεόντως. 

 Εμπορικού Χαρακτήρα Μετακινήσεις 

Οι εμπορικού χαρακτήρα μετακινήσεις ζώων συντροφιάς διέπονται από τον Κανονισμό 2016/429 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλιου και του Κανονισμού 1/2005 για την προστασία των ζώων κατά τη μεταφορά και συναφείς δραστηριότητες.

Ως τέτοιες νοούνται οι μετακινήσεις από ένα κράτος μέλος σε έτερο κράτος μέλος ή έδαφος ή τρίτη χώρα και δεν εμπίπτουν στις μη εμπορικού τύπου μετακινήσεις ζώων συντροφιάς, ήτοι η μεταφορά των ζώων σχετίζεται με οικονομική δραστηριότητα. Ο Κανονισμός 1/2005 στο άρθρο 3 με τίτλο “Γενικοί όροι για τη μεταφορά των ζώων” προβλέπει ότι καταρχήν η (εμπορική) μεταφορά ζώων επιτρέπεται μόνο εφόσον δεν ενδέχεται να προκαλέσει τραυματισμούς και αδικαιολόγητη ταλαιπωρία στα ζώα.

Επίσης απαιτείται: 

1. Να έχουν ληφθεί όλα τα απαιτούμενα μέτρα για την ελαχιστοποίηση της διάρκειας του ταξιδιού και την κάλυψη όλων των αναγκών των ζώων κατά τη διάρκεια του. 
2. Να είναι τα ζώα σε κατάσταση να ταξιδέψουν. 
3. Το μεταφορικό μέσο να είναι πρόσφορο, κατάλληλο, συντηρημένο και λειτουργικό να εκτελέσει τέτοιου είδους ταξίδι, διασφαλίζοντας την ασφάλεια των ζώων και την αποφυγή τραυματισμών τους. Αντίστοιχα σχεδιασμένες πρέπει να είναι και οι υποδομές φόρτωσης – εκφόρτωσης των ζώων.
4. Το προσωπικό που συνοδεύει και χειρίζεται τα ζώα οφείλει να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένο και να εκτελεί τα καθήκοντά του χωρίς τη χρήση βίας ή την πρόκληση περιττού φόβου, πόνου ή τραυματισμού στα ζώα. 
5. Η μεταφορά πραγματοποιείται χωρίς περιττές καθυστερήσεις και οι συνθήκες διαβίωσης των ζώων ελέγχονται τακτικά. 
6. Τα ζώα ταξιδεύουν σε κατάλληλο για το μέγεθος και τη διάρκεια του ταξιδιού χώρο, από άποψη εμβαδού και ύψους, ενώ τους παρέχεται τακτικά νερό, τροφή και περίοδοι ανάπαυσης.  

Επισκόπηση Νομοθεσίας:

• Κανονισμός 1/2005 για την προστασία των ζώων κατά τη μεταφορά και συναφείς δραστηριότητες. 
• Κανονισμός 2020/688 για τη συμπλήρωση του κανονισμού (ΕΕ) 2016/429 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά απαιτήσεις υγείας των ζώων για τις μετακινήσεις χερσαίων ζώων και αυγών για επώαση εντός της Ένωσης.
• Κανονισμός 429/2016 Σχετικά με τις μεταδοτικές νόσους των ζώων και την τροποποίηση και κατάργηση ορισμένων πράξεων στον τομέα υγείας των ζώων.
• Προεδρικό Διάταγμα 184/1996 σε συμμόρφωση προς την Οδηγία 982/65/ΕΟΚ του Συμβουλίου 
• Προεδρικό Διάταγμα 19/2015 που τροποποίησε το άρθρο 10 του ανωτέρω.