Κακοποίηση

Εύκολα καταλήγει κανείς στο συμπέρασμα ότι τα παραγωγικά ζώα στο σύνολό τους υφίστανται κακοποίηση σε όλα τα στάδια της ζωής τους.

Ειδικά όταν πρόκειται για συνθήκες εντατικής εκτροφής όπου οι εκ του νόμου προϋποθέσεις για τις εγκαταστάσεις, τη μεταφορά και τη σφαγή, εύκολα και χωρίς δεύτερη σκέψη θυσιάζονται στο βωμό του κέρδους.

Τα συμφέροντα και η δύναμη της κτηνοτροφικής βιομηχανίας είναι ηχηρά και ικανά να φιλτράρουν προς το συμφέρον τους την πληροφορία που εντέλει φτάνει στον δέκτη – καταναλωτή, με αποτέλεσμα το ευρύ κοινό να αγνοεί το τι πραγματικά συμβαίνει. Επιπλέον, οι περισσότεροι άνθρωποι αποφεύγουν να διενεργήσουν τη δική τους έρευνα αναφορικά με το τι συμβαίνει στη βιομηχανική κτηνοτροφία και προτιμούν να παραμένουν σε μία κατάσταση άρνησης. Χαρακτηριστικό είναι πως οι οπτικοακουστικές καταγραφές της σκληρότητας της βιομηχανίας του κρέατος είναι τόσο φρικτές που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν αντέχουν να τις δουν. Τέλος, η πρόσβαση σε μονάδες εντατικής κτηνοτροφίας είναι περιορισμένη ή και αδύνατη με αποτέλεσμα να καθίσταται δυσχερής ο έλεγχος των συνθηκών τους, μεταμορφώνοντας έτσι τις μονάδες αυτές σε ένα ιδιότυπο “κράτος εν κράτει”.

Με την κακοποίηση όλων των ζώων να έχει αναβαθμιστεί σε κακούργημα, οποιαδήποτε πράξη κακοποίησης διώκεται και αυτεπαγγέλτως, εφόσον ο Εισαγγελέας με οποιονδήποτε τρόπο πληροφορηθεί ότι τελέστηκε. Πώς όμως διαπιστώνει κανείς παραβάσεις που αφορούν στην καλή διαβίωση ή την κακοποίηση των παραγωγικών ζώων, ιδίως όταν μιλάμε για μονάδες εντατικής εκτροφής;

Ακόμη ένα ερώτημα που προκύπτει είναι πώς προστατεύονται τα ζώα αυτά από την κακοποίηση; Ο Ν. 4830/2021 προστατεύει όλα τα ζώα από την κακοποίηση και δεν κάνει διακρίσεις ως προς τις συνθήκες ευζωίας.

• Σύμφωνα με το άρθρο 2, ορισμός 1 «Ζώο» είναι κάθε έμβιος οργανισμός, που συναισθάνεται και κινείται σε ξηρά, αέρα και θάλασσα ή οποιοδήποτε άλλο υδατικό οικοσύστημα ή υγροβιότοπο.
• Σύμφωνα με τον ορισμό 2 «Ευζωία» είναι η καλή φυσική και ψυχική κατάσταση του ζώου σε σχέση με τις συνθήκες στις οποίες διαβιεί και πεθαίνει. Ένα ζώο ζει σε συνθήκες ευζωίας εάν: (α) έχει εξασφαλισμένο άνετο, ασφαλές, υγιεινό και κατάλληλο κατάλυμα, προσαρμοσμένο στον φυσικό τρόπο διαβίωσής του, (β) δεν υποφέρει από καταστάσεις, όπως πόνος, φόβος και αγωνία και (γ) είναι ικανό να εκφράζει συμπεριφορές, οι οποίες είναι σημαντικές για την καλή φυσική και ψυχική του κατάσταση.”
• Σύμφωνα με το άρθρο 24 παρ. 1 περ. (α) και (β) “..απαγορεύονται:  η κακοποίηση, η κακή και η βάναυση μεταχείριση οποιουδήποτε είδους ζώου,..” και “.. ο φόνος και ο βασανισμός των ζώων…”. Όταν όμως πρόκειται για παραγωγικά ζώα προς σφαγή, πότε είναι νόμιμη η αντιμετώπισή τους και πότε θεωρείται βασανισμός ή κακή και βάναυση μεταχείριση; 

Παστούρωμα

Μία μορφή κακοποίησης ιδιαίτερα δημοφιλής στην Ελλάδα, είναι το παστούρωμα ή ιπποπέδη, μία απαράδεκτη και απαρχαιωμένη “τακτική” όπου δένονται είτε τα δύο μπροστινά/πίσω πόδια μεταξύ τους, είτε ένα μπροστινό με ένα πίσω ή ένα πόδι με κεφάλι. Η τελευταία εκδοχή χρησιμοποιείται κυρίως στα βοοειδή. Από παστούρωμα υποφέρουν συχνότερα τα ιπποειδή και τα παραγωγικά ζώα (αιγοπρόβατα και βοοειδή). Το χρησιμοποιούν προκειμένου να αποτρέψουν τα ζώα από το να διαφύγουν όταν φυλάσσονται σε συνθήκες ανεπαρκούς ασφάλειας (π.χ. περίφραξη) ή για να τα παχύνουν λόγω της ακινησίας. Συνιστά βαρύτατη παραβίαση των κανόνων ευζωίας των ζώων τόσο από σωματικής όσο και από ηθικολογικής άποψης. Προκαλεί πληγές στα ζώα, από μυοσκελετικές κακώσεις, μέχρι και ακρωτηριασμό ενώ στερεί από τα ζώα τη δυνατότητα εκδήλωσης φυσιολογικής για το είδος τους συμπεριφοράς. Απαντάται συχνότερα στις αγροτικές περιοχές της χώρας και στα νησιά.